Παρασκευή 30 Νοεμβρίου 2012

Απτική Επικοινωνία


ή αλλιώς: Επικοινωνία - το ζητούμενο, Απτική - το φοβούμενο

Επικοινωνία είναι η ανταλλαγή πληροφοριών. Η αποστολή και λήψη μηνυμάτων. Απλών ή πολύπλοκων. Σημαντικών ή όχι.
Ένας τρόπος που χρησιμοποιεί όλο το 
ζωικό βασίλειο για να έλξει ή να αποκρούσει. Να πλησιάσει ή να απομακρύνει. Να ενημερώσει, να ειδοποιήσει ή απλά…να πει μια κουβέντα.



Βασικές μορφές επικοινωνίας είναι:

Η Οπτική επικοινωνία, που βασίζεται σε σχήματα, χρώματα, κινήσεις, εκφράσεις προσώπου ή στάση σώματος.
Η Χημική επικοινωνία, που βασίζεται σε χημικές ουσίες (π.χ. φερομόνες).
Η Ηχητική επικοινωνία, που χρησιμοποιεί ήχους κάθε είδους για την επίτευξη του στόχου.
Η Γλωσσική επικοινωνία, η οποία είναι και η πλέον πολύπλοκη. Έχει τη δυνατότητα μεταφοράς πολυσύνθετων πληροφοριών με ένα και μόνο μήνυμα. Τη χρησιμοποιούν οι άνθρωποι.
Η Απτική επικοινωνία. Μορφή επικοινωνίας που στηρίζεται στην επαφή. Τη χρησιμοποιούν σχεδόν όλα τα ζώα στην επικοινωνία τους με τα μικρά τους αλλά και κατά τη διάρκεια ερωτοτροπιών.
Όταν το αίτημά μας είναι η οπτική, λέμε κοίταξέ με.
Όταν το αίτημα είναι η γλωσσική, 
λέμε μίλα μου.
Όταν το αίτημα είναι η απτική, 
ποτέ δε λέμε άγγιξέ με.
Και αν το πούμε, παραπέμπει χωρίς αμφιβολία σε σεξουαλική πρό(σ)κληση.

Το άγγιγμα, όπως και άλλες μορφές επικοινωνίας, έχει τη δική του θέση σε διάφορους πολιτισμούς και κοινωνίες. Έχει τη δική του σημειολογία.
Στη δική μας κοινωνία είναι επιτρεπτό σε νηπιακή ηλικία και για μεγαλύτερο χρόνο στα κορίτσια απ΄ ότι στα αγόρια. Όσο μεγαλώνουμε αρχίζουν τα όρια και οι κοινωνικοί περιορισμοί. Δικαίως μέχρι ένα σημείο. Όμως ξεχαστήκαμε και το παρακάναμε. 
Αντί να αναπτύξουμε τη διάκριση, επιβάλλαμε την απαγόρευση.

Το άγγιγμα, η σωματική επαφή, είναι η πρώτη μορφή επικοινωνίας που βιώνουμε. Τα πρώτα του μηνύματα, το νεογέννητο, τα παίρνει αποκλειστικά από την σωματική επαφή με τη μητέρα του.
Η διατήρηση της ζωής του είναι απόλυτα εξαρτημένη από την επαφή αυτή.
Είναι αυτό, που σε μεγάλο βαθμό θα καθορίσει την μετέπειτα ισορροπία μας και την κοινωνική, προσωπική και σεξουαλική συμπεριφορά μας.
Αφού λοιπόν είναι τόσο σημαντική και είμαστε τόσο εξοικειωμένοι από την αρχή, γιατί όσο μεγαλώνουμε απομακρυνόμαστε τόσο πολύ;
Τόσο, ώστε να υποκρινόμαστε πολλές φορές ότι δεν υπάρχει καν η ανάγκη της;

Είμαι σίγουρη ότι αν σκεφτούμε λιγάκι, όλοι θα θυμηθούμε αγγίγματα που μας δημιούργησαν ανεξήγητη συγκίνηση, θαλπωρή, ένταση, ταραχή, ηρεμία, έλξη.
Επίσης θα θυμηθούμε αγγίγματα που μας προκάλεσαν ανεξήγητο εκνευρισμό, αρνητική ένταση ή ακόμα και αποκρουστική διάθεση.
Ίσως να θυμηθούμε και στιγμές που λαχταρήσαμε ένα άγγιγμα και σχεδιάσαμε ή ονειρευτήκαμε τρόπους να το νιώσουμε. Ένα απλό άγγιγμα.

Είναι πλέον αδιαμφισβήτητο ότι το άγγιγμα μπορεί να είναι και είναι θεραπευτικό. Μπορεί να επιδράσει καθοριστικά στη χημεία μας και να προκαλέσει χαλάρωση.
Γιατί όμως οι θεραπευτές της εποχής μας και της δυτικής κοινωνίας κατά βάση, απέχουν και αρνούνται τόσο πολύ το άγγιγμα;
Όταν υπάρχει δε, είναι σε αυστηρά επαγγελματικό πλαίσιο και τόσο, όσο και όπως επιβάλλει η διαγνωστική διαδικασία.
Και ενώ το άγγιγμα μιλάει κατ ευθείαν στην ψυχή μας - παρακάμπτοντας κάθε λογική διεργασία, οι κατ εξοχήν θεραπευτές της ψυχής απέχουν αυστηρά από κάθε τέτοια μορφή επικοινωνίας. Δεν αγγίζουν, δεν αγγίζονται. Γιατί;

Μεγάλωσα σε μια οικογένεια που τα αγγίγματα δεν είχαν την τιμητική τους.
Η τρυφερότητα που έβλεπα τόσο έντονα στο βλέμμα της μάνας μου, ποτέ δεν εκφράστηκε μέσα από αγγίγματα. Έτσι μεγάλωσε, έτσι έμαθε και δεν μπόρεσε να το αλλάξει.
Όμως, τα χρόνια που το Alzheimer έσβησε από το μυαλό της κάθε λογική διεργασία και κάθε κοινωνικό όριο και πρότυπο, το άγγιγμα ήταν εκείνο που αποζητούσε όλη μέρα.
Όποιος κι αν καθόταν δίπλα της, έψαχνε το χέρι του και μπορεί να το κρατούσε ατέλειωτες ώρες. Αν προσπαθούσε να το τραβήξει, αντιστεκόταν. Όταν είχε νευρικότητα, το άγγιγμα, το κράτημα του χεριού ήταν που την ησύχαζε.
Βίωνε αυτό που χρόνια λαχταρούσε. Δεν ξέρω αν το καταλάβαινε το μυαλό της, είμαι σίγουρη όμως ότι το απολάμβανε η ψυχή της.

Ας μη φτάσουμε στην άρση κάθε λογικής διεργασίας για να αφεθούμε να βιώνουμε το άγγιγμα. 
Πρόκειται για θεμελιακή μορφή επικοινωνίας.
Η έλλειψή της στα βρεφικά – παιδικά μας χρόνια οδηγεί σε ανυπολόγιστες αρνητικές συνέπειες.
Η έλλειψή της στα ενήλικα χρόνια μας, που μας οδηγεί;
Και γιατί το επιτρέπουμε;
Γιατί νιώθουμε τόσο αμήχανα;

Ο πίνακας είναι της  Katie m. Berggren


Τρίτη 27 Νοεμβρίου 2012

Γιατί έχουμε δύο ρουθούνια;

Έχουμε 2 μάτια για να βλέπουμε τρισδιάστατα, έχουμε 2 αυτιά για να εντοπίζουμε καλύτερα τους ήχους και την πηγή τους. Γιατί έχουμε 2 ρουθούνια;
Η δυτική ιατρική δεν έχει δώσει καμία εξήγηση μέχρι τώρα και δεν έχει ασχοληθεί ιδιαίτερα με το θέμα.
Η παραδοσιακή Ινδική ιατρική όμως ( γνωστή και ως Αγιουρβέδα) εδώ και κάτι αιώνες έχει δώσει μια εξήγηση που βασίζεται σε παρατηρήσεις.
Αυτό που λέει λοιπόν η παραδοσιακή Ινδική ιατρική είναι ότι τα ρουθούνια μας δεν υπάρχουν μόνο για να εισέρχεται ο αέρας. Αν ήταν μόνο αυτή η χρησιμότητά τους γιατί να έχουμε δύο; Ένα θα ήταν αρκετό.
Αν παρατηρήσει κανείς τον αέρα που εισέρχεται και εξέρχεται από τα ρουθούνια θα προσέξει ότι δεν είναι ίδια η ποσότητα και στα 2 ρουθούνια. 
Βάλτε το δάχτυλό σας κάτω και παράλληλα με τα ρουθούνια σας. Προσέξτε τον αέρα που βγαίνει. Θα δείτε ότι από το ένα ρουθούνι σας βγαίνει αισθητά περισσότερος. Σημειώστε σε ένα χαρτί την ώρα και ποιο ρουθούνι φαίνεται να λειτουργεί. Αν έχετε την υπομονή να συνεχίσετε την παρατήρηση θα δείτε ότι η αναπνοή εναλλάσσεται από ρουθούνι σε ρουθούνι με ένα συγκεκριμένο ρυθμό (λένε ότι αλλάζει περίπου κάθε μια ώρα).
Και τι κατάλαβαν που παρατήρησαν κάτι τέτοιο; 
Οσοι ασκούν Αγιουρβέδα λένε ότι το κάθε ρουθούνι μας «ενεργοποιεί» τον αντίθετο ημισφαίριο του εγκεφάλου μας άρα και τις λειτουργίες που συνδέονται με το ημισφαίριο αυτό.
Δηλαδή, το δεξί ρουθούνι συνδέεται με το αριστερό ημισφαίριο και το αριστερό με το δεξί ημισφαίριο.

Είναι γνωστό και αποδεκτό και από την δυτική ιατρική ότι τα 2 ημισφαίρια του εγκεφάλου μας είναι υπεύθυνα για διαφορετικές λειτουργίες. Επίσης ότι η ηλεκτρική δραστηριότητα του εγκεφάλου συγκεντρώνεται περισσότερο στο ένα ημισφαίριο. Έχει αποδειχθεί η σημασία και επίδραση της αναπνοής στη χημεία του οργανισμού. Έχει επίσης αποδειχθεί η σημασία της χημείας του σώματος στις συναισθηματικές μας αντιδράσεις.

Άρα ελέγχοντας την «δραστηριότητα» των ρουθουνιών έχουμε έναν τρόπο να παρέμβουμε και στις αντίστοιχες λειτουργίες του εγκεφάλου, στη χημεία του σώματος και κατ΄ επέκταση στις συναισθηματικές μας αντιδράσεις;

Η ινδική ιατρική λέει ναι και μάλιστα δίνει και απλούς τρόπους να αλλάξει κανείς τη ροή αέρα απο το επιθυμητό ρουθούνι.
Σημαντικό σε μια τέτοια περίπτωση και αν ισχύουν όλα αυτά, είναι να ξέρει κανείς για ποιες λειτουργίες είναι υπεύθυνο το κάθε ημισφαίριο.
Μερικά παραδείγματα: Όταν λειτουργεί το αριστερό ημισφαίριο γινόμαστε πιο ενεργητικοί, πιο φλύαροι, πιο δημιουργικοί, πιο εξωστρεφείς, πιο «αρσενικοί».
Όταν λειτουργεί το δεξί ημισφαίριο γινόμαστε πιο παθητικοί, πιο εσωστρεφείς, κυριαρχούν ή όραση και ακοή πιο πολύ από τον λόγο, πιο συναισθηματικοί, πιο «θηλυκοί».
Στην πράξη (και αν έχω καταλάβει καλά), αν έχουμε να αντιμετωπίσουμε μια κατάσταση που απαιτεί να είμαστε ενεργητικοί ή εξωστρεφείς τότε φροντίζουμε να αναπνέουμε από το δεξί ρουθούνι ώστε να ενεργοποιήσουμε το αριστερό ημισφαίριο και το αντίθετο.

Η «επιστημονική» εξήγηση της Αγιουρβέδα βεβαίως είναι πολύ πιο αναλυτική από αυτό που σας μεταφέρω. Έχει ενδιαφέρον η εξήγηση του μηχανισμού της αναπνοής στον οργανισμό αλλά θα σας το πω σε κάποιο μελλοντικό post.

Υ.Γ. 1 Η γράφουσα δεν έκανε όλο το πείραμα. Περιορίστηκε μόνο στην διαπίστωση ότι όντως δεν βγαίνει πάντα η ίδια ποσότητα αέρα και ότι τα ρουθούνια εναλλάσσονται. Κράτησε ανοιχτό το αριστερό ρουθούνι γιατί έπρεπε να μαγειρέψει. Όποιος ενδιαφέρεται να ολοκληρώσει τα πειράματα, ας μου γράψει για να του πω τους τρόπους.

Υ.Γ.2 Το κείμενο αυτό το είχα γράψει το 2007 σε ένα ιστολόγιο που διατηρούσα τότε. Άν έχουν αλλάξει κάποια στοιχεία από τότε πολύ ευχαρίστως να τα προσθέσω στην ανάρτηση. Μπορείτε να τα αναφέρετε και στα σχόλια.  

Υ.Γ. 3. Το κείμενο αυτό το είδα ανεβασμένο - ακριβώς ίδιο - σε κάποιο φόρουμ χωρίς αναγραφή της πηγής. Ελπίζω τουλάχιστον να το απόλαυσαν οι αναγνώστες του συγκεκριμένου φόρουμ. 

Παρασκευή 2 Νοεμβρίου 2012

Ρεφλεξολογία και Αναλγησία

Ένα απ τα ερωτήματα που με απασχολούν είναι το "ποιός είναι ο ρόλος της Ρεφλεξολογίας". Δηλαδή, τι ακριβώς κάνει; Είναι μια μέθοδος ευεξίας; Είναι μια μέθοδος χαλάρωσης; Εξισορρόπησης; Είναι μια τεχνική αναλγησίας; Λειτουργεί θεραπευτικά και πότε; και πώς; και γιατί; 

Η παρουσίαση της Ρεφλεξολογίας ως μεθόδου ευεξίας είναι αυτό που συναντώ πιο πολύ. 
Η Ευεξία είναι το ζητούμενο του ανθρώπου ώστε να μπορεί να έχει εφαρμογή και ο ορισμός της υγείας όπως διατυπώθηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας*. Δεν είναι και δεν πρέπει να θεωρηθεί πολυτέλεια.  Η αλήθεια είναι πως η εικόνα που συνοδεύει αυτή τη λέξη, όπως αυτή καθιερώνεται από τα lifestyle περιοδικά και δικτυακούς τόπους, είναι μια εικόνα που είναι αρκετά μακριά από την καθημερινότητα των περισσότερων από μας - ειδικά σ αυτή τη χρονική και οικονομική συγκυρία.  Έτσι λοιπόν, χωρίς καθόλου να υποβαθμίζω το ρόλο της ευεξίας και της χαλάρωσης, θα συνεχίσω τον προβληματισμό μου για το τι κάνει τελικά η Ρεφλεξολογία. 

Ο W. Fitzgerald - ο ιδρυτής της "Θεωρίας των Ζωνών" - πάνω στην οποία βασίστηκε η Ρεφλεξολογία, λέει στο βιβλίο του "ZONE THERAPY" στο πρώτο κεφάλαιο, σελ. 16: 
"And this is zone analgesia. 
Pressure over any bony eminence injured, or pressure applied upon the zones corresponding to the location of the injury, will tend to relieve pain.

And not only will it relieve pain, but if the pressure is strong enough and long enough it will frequently produce an analgesia, or insensibility to pain, or even a condition of anesthesia - in which minor surgical operations may be
successfully done. This, of course, is not an infallible or invariable
result. Specialists in zone therapy have found pressure effective in obliterating sensation in about 65% of cases; while it will deaden pain,
or make it more bearable, in about 80%."

Θα μου πείτε, αυτά τα έγραφε το 1917. Τώρα τι γίνεται; Μπορεί η Ρεφλεξολογία να λειτουργήσει και ως αναλγητική μέθοδος; 

Η  Dr. Shweta Choudhary δημοσίευσε μια μελέτη για τα αποτελέσματα της Ρεφλεξολογίας σε ασθενείς με μετεγχειρητικό πόνο.  

Reflexology Reduces the Requirement and Quantity of Pain Killers after General Surgery

Shweta Choudhary PhD, (Dept. of Biophysics), Dr. Guresh Kumar, Dr. Kulwant Singh (Dept. Of Biostatistics) All India Institute of Medical Science (AIIMS), New Delhi, India

Σκοπός της έρευνας: Να διερευνηθεί η αποτελεσματικότητα της Ρεφλεξολογίας σε ασθενείς με μετεγχειρητικό πόνο μετά από γενικό χειρουργείο.

Συμπέρασμα: Η εφαρμογή της Ρεφλεξολογίας προκαλεί σημαντική μείωση της απαίτησης αλλά και της ποσότητας σε παυσίπονα φάρμακα καθώς και σημαντική μείωση της αίσθησης του πόνου.

Στη Μελέτη αυτή, γίνεται και μια ενδιαφέρουσα ανάλυση του τρόπου που φαίνεται να λειτουργεί η Ρεφλεξολογία.  

Έτσι λοιπόν, ένα μέρος του προβληματισμού μου για το ποιός είναι τελικά ο ρόλος της Ρεφλεξολογίας, φαίνεται πως αρχίζει να καλύπτεται.  Ναι, η Ρεφλεξολογία λειτουργεί και αναλγητικά. 

Μένει να αποδειχθούν σιγά σιγά και τα υπόλοιπα, ώστε να μπορεί αυτή η μέθοδος να προσφέρει όσα - είμαι σίγουρη οτι μπορεί - σε όλο το φάσμα των υπηρεσιών της φροντίδας της υγείας μας. 

*Σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ, υγεία είναι "η κατάσταση της πλήρους σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας και όχι μόνο η απουσία ασθένειας ή αναπηρίας" 

Δευτέρα 29 Οκτωβρίου 2012

Ρεφλεξολογία - Ζωνοθεραπεία

Τι είναι η Ρεφλεξολογία; 
Τι είναι η Ζωνοθεραπεία; 

Που συναντιούνται; Πως σχετίζονται;

Οι Ρεφλεξολόγοι από νωρίς μαθαίνουν πως "Η Ρεφλεξολογία βασίζεται στη Θεωρία των Ζωνών του William Fitzgerald" και αφού πούμε την κλασσική φράση για το σώμα που κατά τον W.F. χωρίζεται σε δέκα ζώνες, προχωράμε να μελετήσουμε τη Ρεφλεξολογία όπως αυτή εγκαθιδρύθηκε από την Eunice Ingham.  

Όμως, τι ακριβώς λέει η Θεωρία των Ζωνών; Τι είχε γράψει ο Φιτζέραλντ στο περίφημο βιβλίο του "Θεραπεία των Ζωνών"; 

Σε ποιό βαθμό μάθαμε αυτή τη Θεωρία και πως κατέληξε στα πέλματα από την Ίνγκαμ;

Αποδεικνύονται όλα αυτά σήμερα; Ο Φιτζέραλντ δεν είχε στη διάθεσή του τα μέσα που έχει σήμερα η Ιατρική επιστήμη. Παρ όλα αυτά και παρά τα πενιχρά μέσα που είχε στη διάθεσή του, είχε διατυπώσει μια Θεωρία, που σήμερα αποδεικνύεται και κλινικά. Και αυτό ενισχύει την αξιοπιστία όσων είπε αυτός ο ερευνητής του πόνου. 

Η σε βάθος μελέτη της Θεωρίας των Ζωνών, ο συσχετισμός της με τη Ρεφλεξολογία καθώς και η γνώση της  λειτουργίας του νευρικού συστήματος και ειδικότερα των αισθητήριων υποδοχέων και η ανταπόκριση του κάθε ερεθίσματος στον εγκέφαλο, είναι τα θέματα που θέλω να μοιραστώ μέσω των σεμιναρίων που διοργανώνει η EOS ART με θέμα:


Η Θεραπεία των Ζωνών και οι εφαρμογές της στη σύγχρονη Ρεφλεξολογία” 


Πιστεύω πως μπαίνουμε σε μια νέα εποχή τόσο στη θεώρηση όσο και στην πρακτική εφαρμογή της Ρεφλεξολογίας. Μια εποχή που θα ανοίξει πόρτες στη χρήση της Ρεφλεξολογίας σε πολλούς τομείς και μεις οφείλουμε να είμαστε έτοιμοι για τις νέες προκλήσεις. 

Η Θεωρία των Ζωνών, είναι ένα εργαλείο που μπορεί να μας καταστήσει πιο αποτελεσματικούς Ρεφλεξολόγους και να εδραιώσει τη μέθοδο στην εμπιστοσύνη του κοινού, στο βαθμό που της αναλογεί και της αξίζει. 

Στα σεμινάρια αυτά, προσδοκώ και ελπίζω, να απαντηθούν μια σειρά ερωτημάτων αλλά και να βελτιώσουμε το αίσθημα επάρκειάς μας για αποτελεσματική επαγγελματική άσκηση της Ρεφλεξολογίας 

Σάββατο 29 Σεπτεμβρίου 2012

τελετουργούν... τελετουργούμε;

Η σύγχρονη ιατρική έχει φορέσει την πανίσχυρη πανοπλία της τεχνολογίας. Βασίζεται σε υπερσύγχρονες απεικονιστικές μεθόδους και αναλυτές της χημείας του σώματος.
 Ο ανθρώπινος οργανισμός και οι λειτουργίες του μεταφράζονται σε απόλυτες και σχετικές τιμές και διαγράμματα.

Η σύγχρονη ιατρική έχει απαλλαγεί εδώ και χρόνια από δεισιδαιμονίες, από επικλήσεις στους θεούς και τα πνεύματα και κυρίως από τελετουργίες. Έτσι διακηρύσσει τουλάχιστον.
 Είναι έτσι όμως; Πάμε λίγο πίσω.

Οι «μάγοι» στις φυλές των ινδιάνων, οι σαμάνοι θεραπευτές, οι αρχιερείς των ναών του Ασκληπιού είχαν κάτι κοινό: Τελετουργίες! 


Ασκούσαν τη θεραπευτική τους τέχνη βασιζόμενοι στις τελετουργίες και την πίστη των ασθενών στο μεγάλο πνεύμα, στο θεό της ιατρικής, στα πνεύματα προστάτες, κ.ο.κ.
 Η εκφορά ακατάληπτων για τον ασθενή λέξεων, τόνιζε το μυστήριο της τελετουργίας και το δέος για τον θεραπευτή.
Επικουρικά, χρησιμοποιούσαν βότανα και κρυφές συνταγές, αρώματα, φωτιά, τον ήλιο ή το σκοτάδι και τη δίαιτα ή τη νηστεία κατά περίπτωση.


Tα μεγάλα μυστικά της θεραπείας όμως, τα κρατούσε επτασφράγιστα ο αρχιερέας ή ο μάγος. Κανείς άλλος δεν ήξερε και δεν έπρεπε να ξέρει. Μόνο με άλλους αρχιερείς ή μάγους μπορούσε να συνδιαλέγεται.

Ο ασθενής από τη στιγμή που θα εισέλθει σε ναό ή στη σκηνή του μάγου, παύει να έχει την ευθύνη του εαυτού του. Αφήνεται στα χέρια του αρχιερέα ή του μάγου και στις δυνάμεις των θεών ή των πνευμάτων.
Δε ρωτάει. Υπακούει.
Υπακούει μόνο στις εντολές του θεού ή του πνεύματος δια στόματος αρχιερέως ή μάγου.
Και όλη αυτή η διαδικασία, ναι, λειτουργούσε θεραπευτικά.
Το πώς και το γιατί – αν υποθέσουμε οτι μπορούν να υπάρξουν σαφείς απαντήσεις - δεν είναι του παρόντος να αναφερθώ.

Μα γιατί τα λέω όλα αυτά αφού το σήμερα δεν έχει καμιά σχέση με το τότε; ΄Η μήπως έχει;

 Από τη στιγμή της εισαγωγής σε ένα νοσοκομείο, ο πολίτης παύει να έχει οποιονδήποτε έλεγχο του εαυτού του. 

Από την περιβολή , που πρέπει να παραπέμπει σε κρεβάτι (πιζάμες), τη θέση του όταν μιλά στο γιατρό - πρέπει να είναι ξαπλωμένος, ακόμα και αν δεν συντρέχει κανένας λόγος - και όχι στο ίδιο ύψος μαζί του, τον τρόπο που τον αντιμετωπίζουν, έως και τις ώρες ύπνου και έγερσης.
Ο γιατρός στην επισκεψή του συνήθως απλώς ανακοινώνει με λίγα λόγια το τι θα κάνει και - ακόμα και γι αυτά τα λίγα λόγια που θα  πει - χρησιμοποιεί αυστηρά ιατρική ορολογία – ακατάληπτη για τον πολίτη που ήδη έχει καταγραφεί στις συμπεριφορές ως ασθενής – και που ποτέ δεν θα χρησιμοποιούσε μιλώντας σε συναδέλφους του γιατρούς.

Τα μυστικά της θεραπευτικής του τέχνης μπορεί να τα συζητάει μόνο με άλλους γιατρούς και αν ο πολίτης-ασθενής είναι παρών, συνήθως πρόκειται για ψιθύρους και ύφος που δίνουν την εντύπωση επτασφράγιστων μυστικών. 

Αν ο ίδιος ή οι συνοδοί του έχουν απορίες για την κατάσταση ή για τις επιλογές θεραπευτικής αγωγής, πολύ σπάνια τις εκφράζουν με μια ανεξήγητη αίσθηση ότι θα προσβάλλουν τον μάγο-ιερέα-θεραπευτή-γιατρό και αυτό θα προκαλέσει το θυμό του, με τον οποίο νιώθουν αδύναμοι να “συναντηθούν”. 

Το δέος του πολίτη για όσα δεν καταλαβαίνει, συμπαρασύρει και την πίστη του για τη θεραπεία. Αφήνεται ολοκληρωτικά στα χέρια των θεραπευτών και απλώς υπακούει.

Πάρα πολλές από τις διαδικασίες της σύγχρονης ιατρικής παραπέμπουν σε τελετουργίες. Από τα χρώματα (λευκό παντού, γιατί άραγε;), τις συνθήκες υγιεινής, τη γλώσσα και την ορολογία, τον τρόπο συμπεριφοράς, τις στάσεις του σώματος και πλήθος άλλων λεπτομερειών που καλύπτουν όλο το φάσμα των ιατρικών υπηρεσιών.

Το θέμα δεν είναι να μην υπάρχουν.
Στο παρελθόν όλα αυτά λειτουργούσαν. Το πιθανότερο είναι ότι λειτουργούν και σήμερα.
Η πίστη μας στην «επιστήμη» και η εμπιστοσύνη μας στον γιατρό-θεραπευτή, αυξάνει τις πιθανότητες ίασης.

Το δικό μου ζητούμενο σε όλα αυτά είναι να έχω το δικαίωμα στη γνώση και τη δυνατότητα επιλογής της θεραπευτικής αγωγής για το σώμα μου. Για να έχω αυτή τη δυνατότητα πρέπει η γνώση να είναι προσβάσιμη και κατανοητή και όχι ακατάληπτη. 
 
Η «ακατάληπτη» αυτή γλώσσα, που χρησιμοποιεί αυτός που έχει την πρόθεση να με θεραπεύσει, αφορά το σώμα μου και τις λειτουργίες του.
Το Μυστήριο της ζωής δεν είναι μυστικό. Το ζούμε όλοι με κάθε ανάσα.
Πως όμως αυτή η ανάρτηση συνδέεται με τη Ρεφλεξολογία; Σε τι σκέψεις μπορεί να οδηγήσει αυτός ο προβληματισμός για τις τελετουργίες; 

 Υ.Γ. Η καταγραφή αυτή δεν έχει σκοπό να κρίνει την ορθότητα ή όχι του τρόπου λειτουργίας των υπηρεσιών υγείας και των λειτουργών της. 
 
Το ζητούμενό μου είναι η άλλη ματιά σε όλα αυτά που - για κάποιο λόγο - μάθαμε να θεωρούμε αδιαμφισβήτητα ή μη προσβάσιμα.  

Πέμπτη 20 Σεπτεμβρίου 2012

νοτιάδες των λαών...


Σας θυμίζει κατι ο τίτλος; Δικαίως!

Οι νοτιάδες που πνέουν αυτό τον καιρό θα έχουν τις επιπτώσεις τους οι οποίες είναι μαζικές και διόλου ευκαταφρόνητες.


Ήδη άρχισα να ακούω παντού γύρω μου για πόνους στη μέση, στα γόνατα, τις αρθρώσεις, για δυσκολία στην αναπνοή, για καταρροή, για βαρύ κεφάλι, για ατονία και πολλά άλλα.

Έτσι είπα να δούμε το θέμα των νοτιάδων σε βάθος… χρόνου!

Παραθέτω ένα μέρος από το άρθρο του Καθηγητή Γ.Κ.Τούντα με θέμα “Οι περιβαλλοντικοί κίνδυνοι για την υγεία ή όταν η φύση εκδικείται"  (ολόκληρο το άρθρο)
Το γεγονός αυτό (η θερμοκρασιακή αύξηση και, οι συνακόλουθες κλιματικές αλλαγές που θα προκαλέσει) φαίνεται ότι θα επηρεάσει άμεσα τα αστικά κέντρα της Μεσογείου όπως η Αθήνα, όπου λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη περιμένουμε ότι θα πολλαπλασιαστούν οι περίοδοι με θερμοκρασίες υψηλότερες του κανονικού, αυξημένη ρύπανση και υψηλά επίπεδα υγρασίας.
Σε πρόσφατη μάλιστα έρευνα που κάναμε με συναδέλφους από την Ιατρική Σχολή της Αθήνας και το πανεπιστήμιο των Ιωαννίνων, διαπιστώσαμε ότι στις τρεις αυτές παραμέτρους θα πρέπει να προσθέσουμε την επιβάρυνση που προκαλούν οι νότιοι άνεμοι, οι οποίοι όπως αποδείξαμε δρουν σαν ένας ανεξάρτητος παράγοντας που αυξάνει επίσης τη θνησιμότητα.
Το συμπέρασμα αυτό έρχεται να δείξει ότι η ανθρώπινη υγεία βρίσκεται σε μία περίπλοκη ισορροπία με το ευρύτερο οικοσύστημα, ισορροπία που μόλις πρόσφατα έχουμε αρχίσει να μελετούμε συστηματικά και να κατανοούμε.

Επιβεβαιώνει επίσης με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο ότι η πολιτική υγείας βρίσκεται ενώπιον της τρίτης μεγάλης πρόκλησης του αιώνα. Στα λοιμώδη νοσήματα του παρελθόντος και στη νοσηρότητα της αφθονίας (καρδιαγγειακά, καρκίνοι, ατυχήματα) του παρόντος, έρχονται να προστεθούν οι μεγάλοι οικολογικοί κίνδυνοι του μέλλοντος.» (Γ.Κ. Τούντας, Αναπληρωτής Καθηγητής Κοινωνικής Ιατρικής Πανεπιστημίου Αθηνών, Διευθυντής Ινστιτούτου Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής.)
Παραθέτω επίσης αποσπάσματα από το «Δελτίο Οικολογικών Θεμάτων» της Γενικής Γραμματείας Επικοινωνίας και Ενημέρωσης, τεύχος της 19-4-2007.
[…Ειδικά κατά τη διάρκεια του χειμώνα,ο νότιος άνεμος - ιδίως ο νοτιοδυτικός- σε συνδυασμό με την υγρασία και τη χαμηλή νέφωση μπορεί να αυξήσει κατά 9%-10% τον κίνδυνο θνησιμότητας στην Αθήνα…]
[…Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία από το 1987 κάθε ημέρα του χειμώνα σημειώνονται στην Αθήνα περισσότεροι από 39 θάνατοι, οι οποίοι συσχετίζονται με τον καιρό και τη ρύπανση (δηλαδή δεν οφείλονται σε ατυχήματα ή χρόνιες ασθένειες).
Όπως διαπίστωσαν οι ειδικοί, τις ημέρες που η υγρασία είναι σε υψηλά επίπεδα, φυσάει νοτιοδυτικός άνεμος - ανεξάρτητα μάλιστα από την έντασή του - και σημειώνεται χαμηλή νέφωση, ο αριθμός των θανάτων μπορεί να ξεπεράσει και τους 41.]
[…Σύμφωνα με τη μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό «International Journal of Biometeorology», κατά τους καλοκαιρινούς μήνες - όταν η μέση θερμοκρασία στην Αθήνα δεν πέφτει κάτω από τους 26 βαθμούς Κελσίου, ενώ συχνά σημειώνονται και καύσωνες, οι οποίοι μπορεί να διαρκέσουν αρκετές ημέρες - ο κίνδυνος θνησιμότητας αυξάνεται έως και κατά 7% όταν φυσάει νοτιάς και συνδυάζεται με ζέστη και υγρασία.]
Πήρατε μια ιδέα για το τι περίπου σημαίνουν οι νοτιάδες και πως συνδέεται τελικά το κλίμα με την υγεία μας;  
Πάμε τώρα να δούμε τι γράφτηκε μερικούς αιώνες νωρίτερα.
Παραθέτω μερικά μόνο αποσπάσματα από ένα πολύ μεγάλο έργο.
[…Αν μια πόλη είναι εκτεθειμένη στους θερμούς ανέμους και οι άνεμοι αυτοί είναι συνηθισμένοι εκεί, και προφυλάσσεται από τους βόρειους ανέμους, τα νερά στην πόλη τούτη είναι άφθονα και υφάλμυρα….Τα κεφάλια των κατοίκων είναι υγρά και γεμάτα φλέγμα* και τα πεπτικά τους όργανα διαταράσσονται συχνά…. Οι περισσότεροι κάτοικοι έχουν κάποια ατονία, δεν είναι καλοί ούτε στο φαγητό ούτε στο ποτό… Οι γυναίκες είναι φιλάσθενες και παρουσιάζουν υπερβολικές ροές. Πολλές είναι στείρες εξαιτίας ασθένειας και όχι από τη φύση τους, ενώ συχνά έχουν αποβολές. Τα παιδιά προσβάλλονται από σπασμούς και δύσπνοιες, φαινόμενα που νομίζουν ότι προκαλεί η παιδική ασθένεια που θεωρείται ιερή** . Οι άντρες υποφέρουν από δυσεντερίες, διάρροιες, πυρετούς…….Παρουσιάζονται υγρές οφθαλμίες, όχι σοβαρές, που διαρκούν λίγο…..]
[…Όσες περιοχές βλέπουν προς τη δύση του ηλίου και προστατεύονται από τους ανέμους που φυσούν από την ανατολή….έχουν αναγκαστικά πολύ ανθυγιεινή θέση. Πρώτα πρώτα τα νερά δεν είναι διαυγή… Το καλοκαίρι πνέουν από τις πρωινές ώρες ψυχρές αύρες και πέφτει πάχνη. Την υπόλοιπη μέρα, ο ήλιος, καθώς προχωρεί προς τη δύση, τσουρουφλίζει τους κατοίκους, αλλοιώνει το χρώμα τους και τους κάνει ασθενικούς και ευάλωτους… Οι φωνές τους είναι δικαιολογημένα βαριές και βραχνές εξαιτίας του ατμοσφαιρικού αέρα που συνήθως εκεί είναι ακάθαρτος και ανθυγιεινός, αφού δεν καθαρίζεται από βόρειους ανέμους…]
Το κείμενο συνεχίζει με ανάλυση της ποιότητας των υδάτων και των συνεπειών στην υγεία των κατοίκων.

Τα αποσπάσματα αυτά είναι από το βιβλίο «Περί Αέρων, Υδάτων, Τόπων» του Ιπποκράτη.

Ας δούμε ακόμα ένα απόσπασμα απο το “Περί χυμών”
[…Οι νοτιάδες δημιουργούν βαρηκοϊες, καταρράκτη στα μάτια, βάρος στο κεφάλι, νωθρότητα, ατονία. Όταν επικρατούν τέτοιοι άνεμοι, ανάλογη μορφή παίρνουν και οι ασθένειες. Παρουσιάζονται μαλακά έλκη, ιδίως στο στόμα και τα γεννητικά όργανα…]
Ίσως θεωρούμε ότι είναι δύσκολο να τα διαβάσουμε. Όμως κυκλοφορούν μεταφρασμένα και εν τέλει δεν είναι καθόλου δύσκολο. Αντιθέτως καλό θα ήταν να τα διαβάσουμε όλοι, όχι γιατί περιέχουν ιατρικές πληροφορίες, αλλά γιατί μπορούμε να βρούμε πραγματικά εντυπωσιακές παρατηρήσεις για την επίδραση των φυσικών φαινομένων τόσο στην υγεία όσο και την ιδιοσυγκρασία διαφόρων λαών της Ευρώπης και της Ασίας.

Όλα τα βιβλία της Ιπποκρατικής συλλογής είναι εξαιρετικά διαφωτιστικά και επίκαιρα.

Τελειώνω με μια παράθεση από την εισαγωγή των επιμελητών του βιβλίου με την ελπίδα πως όλα τα παραπάνω δεν σας τρόμαξαν αλλά θα λειτουργήσουν ως γνώση που μπορεί να μας απαλλάξει από φόβους.



«Το έργο αυτό θεωρείται από τα σπουδαιότερα βιβλία της Ιπποκρατικής Συλλογής. Η βιοκλιματολογία και η κλιματοπαθολογία, η μετεωροβιολογία και η μετεωροπαθολογία ξεπήδησαν μέσα από τις γραμμές του συγγράμματος τούτου, που
η σύλληψή του εκείνη την εποχή αφήνει έκθαμβο τον αναγνώστη»

*Φλέγμα είναι ένας από τους 4 χυμούς του σώματος. Δηλώνει παράλληλα και την εσωτερική φλόγωση. Έχει έδρα τον εγκέφαλο και αποτελεί παθολογικό παράγοντα της καταρροής.
**Εννοεί την επιληψία. Την θεωρούσαν ιερή γιατί πίστευαν ότι προέρχεται από τον ουρανό.


Υ.Γ.   Ο τρίτος τόμος από τα 'Άπαντα” (Παθολογία - Οφθαλμολογία) περιλαμβάνει τα έργα :
- Περι αέρων, υδάτων, τόπων
- Περί χυμών
- Περι φυσών
- Περι κρισίων
- Περί κρισίμων
- Περι όψιος

Ο τόμος αυτός δε, είναι και ο πιο “φιλικός” προς τους μη ειδικούς και μπορεί να διαβαστεί πολύ εύκολα απο τον καθένα.  Αν τον βρείτε σε κάποια προθήκη, μη διστάσετε να τον αγοράσετε.


Πηγές:
1. Ιπποκράτης, Άπαντα 3, Παθολογία – Οφθαλμολογία , Εκδόσεις Κάκτος, Αθήνα 1993, ISBN 960-352-121-3.
2. Ηλεκτρονική Πύλη Ασκληπιακού Πάρκου
3. Δελτίο Οικολογικών Θεμάτων της Γενικής Γραμματείας Επικοινωνίας


Τις φωτογραφίες τις πήρα από τους παρακάτω δικτυακούς τόπους




Δευτέρα 10 Σεπτεμβρίου 2012

Ρεφλεξολογία απαλλαγμένη από προλήψεις, προκαταλήψεις, πεποιθήσεις...

Είναι αρκετά πια τα  χρόνια που ασχολούμαι με τη Ρεφλεξολογία. Όσοι ασχολούνται μαζί της μπορούν να καταλάβουν πως πρόκειται για ένα πεδίο με ανεξάντλητο υλικό για σκέψη, διευρεύνηση, προβληματισμό και αναζήτηση. Αυτή η ανάρτηση λοιπόν έχει μοναδικό σκοπό τον προβληματισμό και τη συζήτηση.  

Περιδιαβαίνοντας το διαδίκτυο, διαβάζω πολλά για τη Ρεφλεξολογία. Όλο το φάσμα των προσεγγίσεων που μπορεί να φανταστεί κανείς – και ίσως και περισσότερο απ αυτό, τουλάχιστον για όσα εγώ μπορούσα να φανταστώ οτι θα αναφέρονταν για τη Ρεφλεξολογία. 

Θα πάρω, σαν παράδειγμα και μόνο, τα όσα μπορεί να βρεί κανείς με μια απλή αναζήτηση, στο διαδίκτυο, γιατί είναι πράγματα που συναντά κανείς και στην καθημερινότητά του.
Από υπερθεματισμό μέχρι ανάθεμα. Από λατρεία μέχρι μίσος. Από ορθολογισμό μέχρι μεταφυσική. Τα δίπολα και τα αντίθετα σε όλο τους το μεγαλείο.


Και όλα αυτά, ναι, για τη Ρεφλεξολογία - για να είμαι ακριβής, υπάρχει μια παρόμοια κατάσταση για καθε τι “εναλλακτικό” - κάτι για το οποίο θα αναφερθούμε σε επόμενη ανάρτηση.

Γιατί όμως; Γιατί είναι η Ρεφλεξολογία στο στόχαστρο; Μια πρώτη απλή εξήγηση είναι το οτι είναι η πιο γνωστή μέθοδος. Είναι η πιο “οικεία” στο άκουσμα και στην καθημερινότητα. Και όσο πιο γνωστό γίνεται κάτι τόσο πιο πολλά βλέμματα έλκει. Άρα και κριτική. Είναι όμως κακή η κριτική;
Ασχέτως περιεχομένου, δηλαδή άσχετα με το αν είναι θετική η αρνητική η κριτική, είναι πάντα ευπρόσδεκτη, αρκεί να τηρεί βεβαίως τους όρους της ευπρέπειας και να έχει σαφή πρόθεση κριτικής επί της ουσίας.

Εκείνο που πρέπει να συνειδητοποιήσουμε είναι πως ό,τι λέγεται και ο,τι γράφεται για τη Ρεφλεξολογία, είναι αποτέλεσμα πράξεων και παραλείψεων των ίδιων των Ρεφλεξολόγων.
Ο τρόπος που εμείς οι ίδιοι παρουσιάζουμε αυτή τη μέθοδο, ο τρόπος που την ασκούμε, είναι η πηγή που δημιουργεί την όποια αντίδραση – θετική ή αρνητική.
Δεν ξύπνησε κάποιος κάποια μέρα και είπε “ας γράψω κάτι καλό ή κάτι κακό για τη Ρεφλεξολογία”. Σαφώς θα είχε ένα ερέθισμα ή μια αφορμή.

Οι υπερβολές, νομοτελειακά, θα προκαλέσουν υπερβολές. Η δράση και η αντίδραση έχουν το ίδιο μέτρο αλλά αντίθετη φορά - σύμφωνα με τους κανόνες της Φυσικής.

Παρατηρώ στις διάφορες “ερμηνείες” και στους διάφορους “ορισμούς” της Ρεφλεξολογίας, οτι υπάρχει μια τάση να την μπερδεύουμε και να την εμπλέκουμε με τα προσωπικά μας πιστεύω και τις πεποιθήσεις μας.
Όμως, η Ρεφλεξολογία είναι μια τεχνική.
Εφαρμόζεται με συγκεκριμένους τρόπους και έχει τις δυνατότητες και τους περιορισμούς της. Απευθύνεται στον ανθρώπινο οργανισμό με έναν συγκεκριμένο τρόπο.
Δεν είναι ούτε πανάκεια ούτε απάτη. Δεν είναι θαυματουργή και δεν είναι κομπογιανιτισμός.
Αν θέλουμε – εμείς οι ρεφλεξολόγοι – να σταθούμε και να υπερασπιστούμε αυτή την αποτελεσματική τεχνική ώστε να μπορεί να ωφελήσει το κοινό και τους επαγγελματίες, τότε θα πρέπει να σταθούμε με σοβαρότητα και σεμνότητα απέναντι και στο κοινό και στη μέθοδο.
Να απαλλάξουμε τις περιγραφές μας και τον “ενθουσιασμό” μας από υπερβολές που εν τέλει θα βλάψουν τη Ρεφλεξολογία και κατ επέκταση και όσους εργάζονται μαζί της.

Η εκπαίδευση στη Ρεφλεξολογία έχει ένα βαθμό ευθύνης σ αυτό. ¨Ενα βαθμό μόνο όμως. Η εκπαίδευση γίνεται σε ενήλικα άτομα. Αυτό σημαίνει πως έχουν δυνατότητα κριτικής σκέψης.
Επίσης, μια σχολή έχει την υποχρέωση να διδάξει τη μέθοδο. Το πως θα χειριστεί κανείς τη γνώση που αποκτά καθώς και τη μετέπειτα πορεία του, αποτελεί αποκλειστικά προσωπική ευθύνη.

Αντιλαμβάνομαι πως μερικές φορές, σε μια προσπάθεια να εξηγήσουμε τι είναι η Ρεφλεξολογία και να ερμηνεύσουμε τα αποτελέσματά της, ίσως καταλήγουμε σε ενθουσιώδεις υπερβολές. Όταν όμως περνά αυτό το στάδιο, ας αναλογιστούμε και ας αναζητήσουμε τις αιτίες των αποτελεσμάτων αλλά και το γιατί σε κάθε μας κίνηση.

Σχεδόν σε κάθε βιβλίο Ρεφλεξολογίας, υπάρχουν τα “προτεινόμενα” αντανακλαστικά σημεία και σε αρκετά απ αυτά υπάρχουν μάλιστα πρωτέυονται και δευτερεύοντα. Γιατί; Γιατί προτείνουν οι συγγραφείς αυτά τα σημεία; Τι επίδραση έχει το κάθε ένα απ αυτά στις περιπτώσεις που προτείνονται;

Πως μπορεί το κάθε περιστατικό να γίνει μια μελέτη περίπτωσης που θα μας δώσει στοιχεία για το πως δουλεύουμε και για το πως λειτουργεί η Ρεφλεξολογία; Πως η παρατήρηση μπορεί να μας κάνει ακόμα καλύτερους;

Το 1938 η Eunice Ingham είχε τον ενθουσιασμό της νέας μεθόδου που παρουσίαζε και είχε την εντιμότητα να πεί πως δεν ξέρει το πως λειτουργεί η μέθοδος. Όμως τώρα βρισκόμαστε στο 2012 και έχουμε αρκετά στοιχεία για το πως και το γιατί.

Που επικεντρωνόμαστε όταν δουλεύουμε; Ποση σημασία έχουν οι προσωπικές μας πεποιθήσεις στην σοβαρή και έντιμη άσκηση της Ρεφλεξολογίας;
Ένας ορθόδοξος ρεφλεξολόγος είναι καλύτερος η χειρότερος από κάποιον μουσουλμάνο ή κάποιον καθολικό ή κάποιον άθεο ρεφλεξολόγο;
Κάποιος που έχει ανάγκη ορθολογικών απαντήσεων είναι καλύτερος ή χειρότερος από κάποιον που έχει μεταφυσικές ερμηνείες;
Πως και γιατί εμπλέκονται όλα αυτά με τη Ρεφλεξολογία;
Δεν υπάρχει και δεν πρέπει να υπάρχει απάντηση. 
Το "καλύτερος" ή το "χειρότερος" δεν πρέπει για κανένα λόγο να είναι συνάρτηση των προσωπικών πεποιθήσεων αυτού που ασκεί τη Ρεφλεξολογία. Και αυτό ειναι ευθύνη του κάθε ενός μας.

Είμαι σίγουρη πως όλοι όσοι έχουν διδαχθεί Ρεφλεξολογία σε κάποια σχολή, έχουν ακούσει πάνω από μία φορά και σε όλους τους τόνους την παρότρυνση “όταν δουλεύουμε, είμαστε απολύτως παρόντες”. Τι σημαίνει αυτό; Πως μπορούμε να είμαστε έντιμοι επαγγελματίες αν δεν είμαστε συνεπείς με αυτό;

Αυτά σαν μια – μακροσκελής, ομολογώ – εισαγωγή στο θέμα των προλήψεων και των προκαταλήψεων σχετικά με τη Ρεφλεξολογία.
Στις επόμενες αναρτήσεις θα ήθελα να αναφερθώ αναλύτικά σε κάποια πράγματα που λέγονται και γράφονται - ένθεν και ένθεν - και να δούμε κατα πόσο αυτά μπορούν να σχετίζονται πραγματικά με τη Ρεφλεξολογία. 

Όλα τα παραπάνω γράφονται με πρόθεση να ανοίξει μια συζήτηση για το τι είναι τελικά η Ρεφλεξολογία.  Για να μπορούμε να σταθούμε ευθυτενείς και με καθαρότητα - σε μια εποχή που έχει μπει σε τροχιά ξεκαθαρισμάτων σε όλους τους τομείς.  

Η εποχή που ζούμε έχει ανάγκη από μεθόδους που μπορούν να βοηθήσουν τον οργανισμό μας να αντέξει και αντεπεξέλθει στις δύσκολες συνθήκες.  Πιστεύω πως η  Ρεφλεξολογία μπορεί επάξια να είναι μια απ΄αυτές τις μεθόδους. 


Τα σκίτσα τα πήρα από τις παρακάτω διευθύνσεις